Kanal Tedavisi Nedir
Dişte oluşan çürük, pulpa dokusuna (dişin canlı kalmasını sağlayan sinir-damar paketi) ulaştığında kişi ağrı hissetmeye başlar. Gece uyandıran, çiğneme ve baskıyla şiddetlenen, ağrı kesicinin etki etmediği ve zonklar tarzda ağrılar görülmeye başlar. Veya şiddetli bir darbe ve travma sonucunda dişin sinir dokusunun dağılmasına ve kan dolaşımının bozulmasına bağlı olarak dişte oluşan apse ve kistler görülebilmektedir. Bu durumlarda kanal tedavisi uygulanarak diş çekimden kurtulmuş olur.
Antibiyotik kullanımı bu durumlarda tedavi edici değildir. Sadece ağrılı sürecin konforlu atlatılmasını sağlar ve enfeksiyon baskılanır. Ancak antibiyotik kullanımı ile enfeksiyon geçmez sadece süreç geciktirilir. Baskılanan enfeksiyon antibiyotik kullanımı ile daha da dirençli hale gelir. Bu sebeple yukarıda belirtilen tarzdaki ağrı durumunda hemen diş hekimine başvurulmalı ve kanal tedavisi geciktirilmeden yapılmalıdır.
Kanal Tedavisi Nasıl Yapılır ?
Lokal anestezi ile diş uyuşturulur, eski dolgular kaldırılır, çürük varsa temizlenir. Kanal ağızları diş içerisinde saptanır. Özel aletler ile bulunan kanallar kök ucuna kadar temizlenir ve genişletilir. Tüm enfeksiyon yapan bakteriler, enfekte sinir dokuları, iltihaplar dişten uzaklaştırılmış olur. Kanallar dezenfeksiyon solüsyonları ile yıkanır ve kurutulur. Dişteki enfeksiyon durumuna göre ya aynı seans bitirilir ya da kanal içerisine ilaç koyularak 1 hafta beklenmesi önerilir. Kanallar doldurulduktan sonra dişe dolgu yapılır ve tedavi tamamlanır. Kanal tedavisi esnasında anestezi uygulandığı için hiçbir şekilde ağrı hissedilmez. Sadece ağız uzun süre açık kaldığı için eklem yerlerinde yorgunluk hissedilir.
Kanal Tedavisi Kaç Seans Sürer ?
Tek seansta kanal tedavisi tamamlanabilir. Ancak, dişteki enfeksiyon durumuna, dişin direncine, hangi diş olduğuna ve kanal sayısına göre 1-2-3 seans arasında değişiklik gösterebilmektedir.
Hangi Dişlere Kanal Tedavisi Yapılır ?
- Çürüğün ilerleyerek pulpa (sinir) dokusuna ulaştığı durumlarda,
- Gece uyandıran ağrının olduğu dişlere,
- Darbe veya travma sonucunda kırılmış dişlere,
- Protez için kesilen dişlerde fazla kesim yapılmak durumunda kalındığında,
- Kök ucunda apse olan dişlere uygulanmaktadır.
Kanal Tedavisinden Sonra Ağrı Olur Mu ?
Başarılı bir kanal tedavisinden sonra ilk birkaç gün diş bölgesinde hafif bir ağrı ve hassasiyet olabilir. Ağrı kesiciler ile kontrol altına alınabilecek bir ağrı seviyesidir. Isırmadaki hassasiyet 2 hafta sürebilmektedir. Hastanın kanal tedavisi yaptırmadan önceki ağrısı mutlaka geçmektedir. Tekrar apse olması ve şişlik görülmesi beklenmez. Eğer böyle bir durumla karşılaşılırsa kanal tedavisi yenileme (retreatment) yapılabilir.
Kanal Tedavisi Sonrasında Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir ?
Kanal tedavisi uygulanan dişe seans aralarında geçici dolgu uygulanmaktadır. Dolayısıyla sert ve kabuklu yiyecekler tüketmek dişin kırılmasına sebep olabilir.
Ağız hijyenini aksatmamak tedavinin başarısı için oldukça önemlidir.
Kanal Tedavisi Uygulanan Diş Tekrar İltihaplanabilir Mi ?
Başarı oranı oldukça yüksek olmasına rağmen %100 ağrı olmayacak enfeksiyon tekrarlamayacak şeklinde bir garanti verilemez. Enfeksiyonun tekrarlama ihtimaline karşı düzenli doktor kontrolleri yapılmalıdır. Örneğin kanal tedavisi uygulanmış dişteki dolgunun küçük bir miktar kırılması görüldüğünde hastalar ağrı ve hassasiyet hissetmedikleri için genellikle göz ardı ederler. Ancak bu ufak kırılmalar bile bakterilerin kanal içerisine sızmasına ve enfeksiyonun tekrarlamasına sebep olabilmektedir.
Kanal Tedavisi Yenileme (Retreatment) Nedir ?
Kanal tedavisinin olumlu cevap vermediği durumlarda uygulanır. Diş dolgusu kaldırılır ve kök kanalları içerisine yerleştirilen materyaller çıkarılır. Diş kanalları özel malzemeler ile tekrar temizlenir ve enfeksiyonun geçmesi beklenir. İyileşme olduktan sonra kanal tedavisi bitirilir.
Kanal Tedavisinin Başarısız Olma Sebepleri Nelerdir ?
- Kanal tedavisi bittikten sonra dolgu kenarında bakteri sızması ve tekrar enfeksiyon oluşması,
- Yeterli temizlemenin yapılmaması,
- Yapısal olarak kök kanallarının eğri veya dar olması,
- Yapılan dolgunun düşmesi,
- Tedavi esnasında fark edilemeyen ek kanal varlığı,
- Kanal tedavisi aletlerinin kanal içerisinde kırılması,
- İyileşemeyecek kadar büyük enfeksiyon olması,
- Tedavi edilen dişin aşırı kuvvet alması sonucunda kırılması gibi nedenlerde başarısızlık görülebilmektedir.
Kanal Tedavili Bir Dişin Ömrü Ne Kadardır ?
Başarılı bir tedaviden sonra, ağız bakımı ve kontroller sağlanırsa, çok uzun yıllar ağızda kalabilmektedir.
Dişteki doku miktarının ne kadar kaybedildiğine bağlı olarak kaaltedavili dişe dolgu veya kaplama yapılabilir.
Kanal tedavili diş damar ve sinir paketleri alındığı için, kanlanmadaki yetersizlik sonucunda kırılganlaşır. Bu durumda ise hastaya kanal tedavili dişinin üzerine kaplama önerilmektedir.
Ayrıca, kanal tedavisi uygulanarak, dişin kurtarılması hastayı maddi açıdan da rahatlatmaktadır. Kanal tedavisi yerine çekim yapılması boşluğun implant veya köprü protezler ile kapatılmasını zorunlu kılar. İmplant ve köprü fiyatları kanal tedavisinden daha pahalıdır ve daha zahmetli uygulamalardır.